Kemani Tatyos Ekserciyan

Tatyos Ekserciyan (1858-March 13, 1913), or Tatyos Efendi, was a famous composer of classical Turkish music, and his works continue to be among the best-remembered and often played pieces of the genre.

An Armenian from Istanbul, Tatyos Efendi was born in 1858 in the Ortaköy district of Istanbul as the son of Monakyan (Manuti), a musician at the Ortaköy Armenian Church. Tatyos Efendi's family had a minor trading business and when he finished the Ortaköy Armenian Elementary School, he started an apprenticeship at a locksmith and later became an apprentice at a savat workshop (a traditional form of silver work). Due to his deep interest in music, Tatyos Efendi left his apprenticeship and bought a second hand kanun to receive his first music lessons from his uncle Movzes Papazyan. He played the kanun with amateur groups and musical meetings in a family setting. Later, he took violin lessons from Kemani Kör Sebuh and lessons in singing and theory from Andon and Civan brothers and singer Asdik Aga. He conducted many fasıl concerts in various places including the Pirincci Gazino with artists like Karakaş, Ovakim and Şemsi. He composed many popular songs and instrumental works for fasıl.

Tatyos Efendi co-performed with many famous musicians of his time like Ahmed Rasim Bey, Civan and Andon brothers, Şevki Bey, Kemenceci Vasilaki and Tanburi Cemil Bey. His successful instrumental works show the influence of these co-performances. A poet as well as a composer, he often wrote the lyrics of most of his works. Tatyos Efendi's compositions successfully reflect the traditional aspects of the melodic forms and are a testimony to his superior understanding of the structure of Turkish classical music. The musicians that learned from him include Arşak Çömlekçiyan, Münir Mazhar Kamsoy, Nasibin Mehmet Yürü, Mustafa Sunar and Abdülkadir Töre.

The composer spent his last years alone in misery. His health ailing due to too much alcohol, he was alone except for the company of a few dedicated friends like Ahmed Rasim Bey. He died of cirrhosis of the liver on March 13, 1913 and Ahmed Rasim Bey gathered a dozen or so friends for his funeral and had him buried in the Kadıköy Uzunçayır Armenian Cemetery.

Although especially famous for his command of musical notation and able to take down a tune to paper immediately at first hearing, many of Tatyos Efendi's works were not written down and were lost in time. His surviving works are the peşrevs in the Karcığar, Suznak, Rast makams (melodic form), the saz semais in the Hüseyni, Süznak, Rast makams and more than fifty songs in various makams.

Works

List of works by Tatyos Efendi:[1]

Makam (mode) Genre Name of the Piece Usul (rhythm)
Bestenigar Peşrev Bestenigar Peşrev Fahte
Hicaz Şarkı Bilsen ne bela geçti şu bi–çare serimden Sengin Semai
Hicaz Şarkı Gülşen–ı zevk–ı hayatın şimdi mehcurlardan Ağır Aksak
Hicaz Şarkı Nev–bahar–ı dehr içinde harsız gül mü olur Aksak
Hicaz Şarkı Neydi maksudun senin bu hale koymaktan Aksak
Hicaz Şarkı Şu mahzun gönlümü yar şad eylesin Curcuna
Hicazkar Şarkı Ben çare ararken dil–ı bi–çareye senden Sengin Semai
Hicazkar Şarkı Mani oluyor halimi takrire hicabım Curcuna
Hicazkar Şarkı Tir–ı çeşmin ta ciğer–gahımda hançerler vur Ağır Aksak
Hicazkar Şarkı Yok mudur ey mah–peyker zerre insafın ban Türk Aksağı
Hüseyni Şarkı Çektim elimi gayrı bu dünya hevesinden Curcuna
Hüseyni Şarkı Gönül düştü yine gülzar–ı zevka Curcuna
Hüseyni Peşrev Hüseyni Peşrev Devr–i Kebir
Hüseyni Saz Semai Hüseyni Saz Semaisi Aksak Semai
Hüseyni Şarkı Meskenim kuşe–ı zillet olalı şam–u seher Aksak
Hüseyni Şarkı Ölürüm terk edemem ey gül–ı nev–reste seni Curcuna
Hüseyni Şarkı Sakı–ı bezm–ı elest–ı ruh iken şirin–güvar Düyek
Hüseyni–Aşîran Saz Semai Hüseyni–Aşiran Saz Semaisi Aksak Semai
Hüzzam Şarkı Açtım yüzünü talat–ı didarına baktım Curcuna
Hüzzam Şarkı Gözüm hasretle giryandır Aksak
Isfahan Şarkı Akl–u sabrım gitti mahzun oldum ah Aksak
Karcığar Şarkı A gözüm bakma hevayi sözüne Aksak
Karcığar Şarkı Göz süzüp yan bakışınlaa yine aldatma beni Aksak
Karcığar Şarkı Güldün eğlendin perişan hal–u kaalimle bug Ağır Aksak
Karcığar Şarkı Hatırım rahatsız etmezse seni Curcuna
Karcığar Peşrev Karciğar Peşrev Çifte Düyek
Karcığar Saz Semai Karciğar Saz Semaisi Aksak Semai
Karcığar Şarkı Kemend–ı zülf esiri zülf–ı yar oldum Aksak
Karcığar Beste O mah–tabı aceb gösterir mi bana felek Zencir
Karcığar Şarkı Söyle çeşm–ı ela sen nur–ı imanım mısın Ağır Aksak
Kürdilihicazkâr Şarkı Ehl–ı aşkın neşvegahı kuşe–ı meyhanedir Ağır Aksak
Kürdilihicazkâr Şarkı Hoş geçen eyyamı cana her nefes ah özlerim Aksak
Kürdilihicazkâr Şarkı İltiyam–ı zahm–ı aşkın ah doktor çaresi Aksak
Kürdilihicazkâr Peşrev Kürdi'li Hicazkar Peşrev Devr–i Kebir
Kürdilihicazkâr Saz Semai Kürdi'li Hicazkar Saz Semaisi Aksak Semai
Kürdilihicazkâr Şarkı Sohbetinle hoş geçen eyyamı cana özlerim Aksak
Muhayyer Şarkı Uyandı bahtım artık etmem şekva felekten Sengin Semai
Müstear Şarkı Tağyir olunmuş guya havası Türk Aksağı
Neva'da Uşşak Şarkı Gam–zedeyim deva bulmam Sofyan
Nihavend Şarkı Cana firkatinle sinemi ben dağlarım Aksak
Nihavend Şarkı Geçtikçe demler sehharelendi Sengin Semai
Nihavend Şarkı Meftunu gönül oldu o şuhane nigahın Sengin Semai
Rast Şarkı Beni dilgir ederken ah visali Aksak
Rast Şarkı Bir gönlüme bir hal–ı perişanıma baktım Sengin Semai
Rast Şarkı Çeşm–ı celladın ne kanlar döktü Kağıdhane Ağır Aksak
Rast Şarkı İftirak–ıy can kederinle senin ey gül–beden Ağır Aksak
Rast Şarkı Mavi atlaslar giyersin Türk Aksağı
Rast Şarkı Mey–ı lalinle dil mestane olsun Curcuna
Rast Peşrev Rast Peşrev Düyek
Rast Saz Semai Rast Saz Semaisi Aksak Semai
Segah Şarkı Nice feryad edeyim ah aşk senden Aksak
Suzinak Şarkı Afet misin ey hüsn–i mücessem bu ne halet Sengin Semai
Suzinak Şarkı Atf etme sakın hançer–ı müjganını nagah Sengin Semai
Suzinak Şarkı Cevher–ı ruhum musun ey melek Aksak
Suzinak Şarkı Çeşm–ı celladı boyandı girdi artık kaanıma Ağır Aksak
Suzinak Şarkı Efendim nev–civanımsın Sengin Semai
Suzinak Şarkı Gel ela gözlüm efendim yanıma Müsemmen
Suzinak Şarkı Gülşen–ı zevk–ıy hayatın şimdi mehcurlarda Ağır Aksak
Suzinak Şarkı Güzelim gözlüğünü çeşmine tak Aksak
Suzinak Şarkı Hasretinle gün–be–gün olmakta halim ah bet Curcuna
Suzinak Peşrev Suzinak Peşrev Çenber
Suzinak Saz Semai Suzinak Saz Semaisi Aksak Semai
Suzinak Şarkı Suznak–ı ateş–ı gam yetiş feryada gel Aksak
Suzinak Şarkı Suznak–ı fasl–ı aşkın söyleyim dinle yeter Aksak
Şehnaz Şarkı Sevdi bir şuh–ı cihanı kim gönül Devr–i Hindi
Uşşak Şarkı Bu akşam gün batarken gel Aksak
Uşşak Şarkı Nail–ı vuslat olan zinet–ı dünya bilmez Müsemmen
Uşşak Şarkı Ol kadar ağlattın ki gülmek bana oldu haram Ağır Aksak
Uşşak Şarkı Rahmi yok bir yare düştüm el–aman gonca Ağır Aksak
Uşşak Şarkı Ruhum musun ey ruh–ı safa–bahş–ı cihanın Türk Aksağı
Uşşak Peşrev Uşşak Peşrev Devr–i Kebir
Uşşak Saz Semai Uşşak Saz Semaisi Aksak Semai

Notes

References